Kleintje Cultuur – Jan Luiken Bos

Afbeelding
Cultuur

ZUIDLAREN – Al vanaf zijn vijftiende is Jan Luiken Bos in de ban van het spelen op een gitaar. “Toen ik op de middelbare school zat, mocht ik een keer een gitaar lenen”, vertelt Bos. “Samen met een groepje vrienden heb ik toen een lied van ‘The Shadows’ gespeeld. Ik ben dus eigenlijk met een gitaar opgegroeid”. Ook in de jaren die volgden was Bos veel te vinden met zijn gitaar en op zijn veertigste, in 1985, startte Bos samen met Jos Meulman met optredens. Samen brachten ze een aantal CD’s uit en richtten een bandje op: De Fjebeldekwinten. Later sloot ook de broer van Meulman, Berard Meulman, zich bij de band aan. 

“Ik speelde altijd al gitaar”, vertelt Bos. “Het is niet zo dat ik daar dus pas mee begon bij het oprichten van het bandje. Echter begon het hele podiumavontuur daarmee wel.” In 1985 raakte Bos geïnspireerd door de streektaalmuziek van Ede Staal. “Ik wilde toen ook wat schrijven in mijn eigen dialect”, legt Bos uit. “Ik ben met de streektaal opgegroeid, dus dat is ook de taal die ik het beste spreek. Samen met een vriend, J. Meulman, ben ik toen liedjes gaan schrijven en spelen. De liederen zijn veelal vanuit een andere taal herschreven naar de Groningse/Drentse streektaal. Hierdoor hadden we onze eigen stijl. We werden door verschillende media uitgenodigd om onze liederen te spelen en daar is het eigenlijk écht begonnen.” Vervolgens sloot ook B. Meulman zich bij de twee aan. De reacties op de muziek die De Fjebeldekwinten maakten waren zo positief, dat de mannen in 1990 hun eerste single uitbrachten. “Inmiddels hebben we nu vijf CD’s uitgebracht, waarvan twee bij een boek horen. Eén hoort bij een boek van Annie van Dijken-Hooghuis en de ander hoort bij een boek van de Historische Vereniging Ol Eel.” Eind dit jaar hopen De Fjebeldekwinten opnieuw een CD uit te brengen. Dat gebeurt dan niet meer met drie mannen, maar met slechts twee van hen. “Jos is twee jaar geleden gestopt met De Fjebeldekwinten”, vertelt Bos. “We zijn nog steeds even goede vrienden hoor, maar hij vond het wel mooi geweest zo.” In de nieuwe CD willen De Fjebeldekwinten hun beste nummers ten gehore brengen en eventueel een aantal nieuwe liederen.

Naast De Fjebeldekwinten zit Bos sinds een aantal jaren ook in een andere muziekgroep: De Heeren van de T. “In dit groepje zingen we met name in het Nederlands”, legt Bos uit. “We spelen muziek op verzoekjes. Zo hebben we een keer op een corsowagen mogen spelen. Iets wat een hele mooie ervaring was.” Daarnaast speelde Bos onlangs bij de boekpresentatie van ‘De geschiedenis van de Eelder Dorpskerk’ in de Dorpskerk te Eelde. “Ik vind de wisseling tussen Nederlandse- en streektaalmuziek heel leuk”, vertelt Bos. “Ik vind het zelf uiteraard fantastisch om te spelen, maar ik vind het vooral fijn om anderen plezier te bezorgen. Daar doe je het uiteindelijk voor. Ik vind het geweldig als ik na afloop te horen krijg dat mensen een geweldige dag hebben gehad.” Tegenwoordig heeft Bos niet zoveel optredens meer als vroeger. “We gaan de laatste jaren nog zo’n vijftien keer per jaar het podium op”, vertelt Bos. “Vroeger deden we dit nog ongeveer 40-50 keer per jaar. Maar dat doen we nu niet meer. Dat wordt teveel.”

De mooiste ervaring die Bos heeft opgedaan was twee jaar geleden. “Ik ben toen naar Amerika geweest”, legt Bos uit. “Ik wilde heel graag de roots van de country muziek opzoeken. Bij het ‘Blue Ridge Music Center’ in Bristol (Virgina) heb ik toen gemusiceerd met échte Amerikaanse musici. Dit was echt fantastisch om te doen. Deze muzikanten maken de muziek die ik speel. Ik heb toen zelfs nog twee liedjes in mijn streektaalmuziek met hen gespeeld. Dat is toch geweldig?”

Het favoriete liedje van Bos is ‘Dij doagen zunder mie’. “Dat liedje is gebaseerd op een nummer van Thomas Kjellerun. Deze Deense zanger is één van mijn grootste inspiratiebronnen.” Het liedje, dat oorspronkelijk in het Deens is, is vertaald door zijn vrouw. “Het liedje gaat over dat men zich regelmatig moet bewegen”, legt Bos uit. “Het is leuk om thuis bij je vriendin te zijn, maar je moet de volgende dag ook even weg. Een prachtig nummer om, in streektaal, te mogen spelen. Ik hoop dat ik dat de komende jaren dan ook nog vaak mag doen”. De liederen van De Fjebeldekwinten zijn te vinden op hun website en YouTube-kanaal.

Dij doagen zunder mie

“Als anderen plezier hebben van mijn gitaarkunsten, geniet ik pas echt”



Wie zaten zo voak te proaten op dien waarme keukenbaank


mit aangestoken keersen, in t haart dezulfde klaank,


doe waist ik hol van elk moment van d’’oavenden dij ’k hier ben


mor morn vroag ik mie of: woar wil ik hen…….

UIT DE KRANT