‘Vorig jaar gaven GAE-reizigers 9.4 miljoen uit in de regio, dat benadrukt de legitimiteit’

Interview commercieel directeur Groningen Airport Eelde Bowy Odink

EELDE – Groningen Airport Eelde (GAE) kon vorig jaar onder leiding van commercieel directeur Bowy Odink op een recordaantal passagiers rekenen. 241.737 reizigers kozen het afgelopen jaar voor Eelde. Het jaar daarvoor noteerde de luchthaven ook een recordaantal passagiers. En de groei is er nog lang niet uit wat Odink betreft. Ondanks dat de directeur een bewogen jaar beleefde met het vertrek van airline Nordica en het gesteggel rond de subsidie van  het vliegveld, heeft hij er alle vertrouwen in dat de luchthaven de komende 8 jaren toegroeit naar 400.000 passagiers. “De luchthaven is van groot belang voor de economie van het noorden. Vorig jaar hebben reizigers 9.4 miljoen euro uitgegeven in de regio. Dat benadrukt de legitimiteit van GAE.” De Krant van Tynaarlo sprak Odink en kreeg een uitgebreide rondleiding over het vliegveld dat draait als een goed geoliede machine.

Tachtig fte telt de luchthaven in Eelde, vertelt Odink in zijn werkkamer die zich rechts van de verkeerstoren bevindt. “Een kleine organisatie als je beseft dat van die 80 er 28 brandweerman zijn. Hetzelfde aantal als Rotterdam. Dat aantal zijn we verplicht. Of we nu 30.000 mensen vervoeren of en miljoen, het aantal brandweermannen blijft hetzelfde. Relatief een behoorlijke kostenpost voor onze luchthaven.” Tussen  de 20 en 25 medewerkers zijn verantwoordelijk voor de afhandeling van vliegtuigen voor alle airlines. Inchecken, paspoortcontrole, koffers sjouwen, begeleiding bij de gate.  De overige 35 man, waaronder de havenmeester(verantwoordelijk voor alle operationele zaken van de luchthaven), zit op kantoor. De security die er bij de poortjes op toeziet of mensen geen messen, vloeistoffen of kettingzagen in de tas hebben wordt ingehuurd.

De 46 miljoen euro subsidie voor GAE die 2 jaar geleden werd vastgesteld en tot vorig jaar toe ter discussie stond is onlangs vastgelegd in het coalitie akkoord. De meningen over het bedrag lagen onder de aandeelhouders nogal uiteen. Moet de regering wel zoveel geld steken in een luchthaven die minder dan 1 procent van alle passagiers in Nederland vervoert?, luidde de twijfel. Aan die discussie is gelukkig een einde, zegt Odink. “Of GAE levensvatbaar is? 100 procent! Wij zijn de regionale basis infrastructuur. Hebben het zelfde doel als Schiphol; het achterland goed bedienen. Alleen zijn zij de Jumbo, wij de EMTÉ. En je kunt je afvragen: moet dat zichzelf bedruipen of mag het geld kosten? Ons verdienmodel bestaat uit passagiersvergoeding die de airlines betalen, de landingsgelden, mensen die hier geld uitgeven op de luchthaven en de parkeergelden.”

Tweede hub ingewikkeld proces

Als je kijkt naar de potentie in het noorden is in acht jaar tijd toegroeien naar 400.000 passagiers reëel, stelt Odink die naast Kopenhagen graag een tweede ‘hub’ ziet, een overstapluchthaven waar passagiers vanaf Eelde naar toe kunnen, om daarvandaan door te reizen naar bestemmingen in de gehele wereld. Daarvoor probeert de commercieel directeur andere airlines te verleiden om via Eelde te vliegen. “Nordica vloog ook naar München. We zijn nu op zoek naar een andere airline die naar München wil vliegen. Dat is een behoorlijk ingewikkeld proces. Moet je voorstellen: het vliegtuig moet in München gestationeerd zijn en moet dan ook nog eens 3 uur vrij zijn. Het moet een vliegtuig zijn met 70 stoelen. Aan een vliegtuig met 200 stoelen hebben we niks, dan is meer dan de helft van het toestel leeg. We willen ook graag een airline die codeshare heeft met andere airlines zodat passagiers geen losse tickets hoeven te kopen voor intercontinentale vluchten. En dan hebben we het nog niet over de kosten gehad. Vraag je mensen: ‘wil je vanaf Eelde naar Barcelona vliegen?’ is het antwoord ‘ja’. Maar vraag je: ‘wil je dat ook voor 298 euro?’, haakt iedereen af. Je snapt, dit is nog behoorlijk complex proces. En dan moet je nog zien dat je met de juiste persoon om tafel komt.” Zorgen over groei zijn er ook. Gemiddeld vliegen er tussen de 8 en de 11 vliegtuigen per dag van en naar Eelde. Wanneer de luchthaven groeit zullen dat er meer worden. Daar is niet iedereen even gelukkig mee. “Mensen zeggen weleens tegen mij: ‘straks wordt het hier een tweede Schiphol’. Absolute onzin. Ik heb hier vijf opstelplaatsen. Schiphol heeft er honderden. Groeien we naar 400.000 passagiers zullen er tussen de 15 en de 20 vliegtuigen per dag opstijgen en landen. Niet een bijzonder groot verschil. Wie last heeft van 11 vliegtuigen heeft dat ook van 15.”

Op dit moment vliegen zes airlines op GAE: Flybe, Transavia, Correndon, Tui, Blue Islands en AES. AES vliegt op de hub Kopenhagen. De maatschappij richt zich vooral op de zakelijke markt. “AES heeft geen codeshare, niet het perfecte plaatje dus. Ik krijg weleens de vraag hoe ik dat dan toch onderbouw. Maar dat is helemaal niet van belang. AES heeft ons benaderd. Of ze op Eelde mochten vliegen. Prima natuurlijk. Als je betaalt ben je welkom. Zo simpel is het.” Dat de luchthaven groeit blijkt niet alleen uit het aantal passagiers. Ook op microniveau is groei te zien, vertelt Odink. “In 2016 hadden we gemiddeld 2 huurauto’s per maand. In 2018 waren dat er 56 per maand. Uit onderzoek is gebleken dat passagiers van GAE 9.4 miljoen euro hebben uitgegeven in de regio. Daarmee wordt de legitimiteit van GAE benadrukt.”

De voordelen om vanaf Eelde te vliegen zijn groot, benadrukt Odink handig. “Wie vanaf Eelde vliegt zit binnen een half uur weer op de bank. Op Schiphol ben je dan nog onderweg naar P3. Het voordeel van een kleine luchthaven is dat er efficiënt gevlogen wordt.  Wachttijden kennen we niet. Taxiën over de landingsbaan doen we ook niet. We stijgen direct op. Bovendien zijn de faciliteiten hier goed voor elkaar. ‘De verlichting op P3 kan beter’ hoor ik nog wel eens. Wanneer ik daar nieuwe lantaarnpalen denk te plaatsen. Dan zeg ik: dan parkeer je toch lekker op P1? Nog een stuk dichterbij ook. We moeten efficiënt omgaan met die 46 miljoen. Dat betekent zeker geen investering in lantaarnpalen op P3.”

180 seconden

Een rondje luchthaven dan maar. Start: het kantoor van de havenmeester. De ruimte van zo’n vijf bij zes hangt vol met beeldschermen en telefoons. Het zenuwcentrum van GAE. Vanuit hier wordt de complete luchthaven in de gaten gehouden en wordt er gecommuniceerd met binnenkomende en vertrekkende toestellen. Vanuit het kantoor wandelen we over het terrein waar de vliegtuigen op gesteld staan naar de brandweerkazerne. Dat de brandweer een grote rol speelt op GAE wordt duidelijk wanneer Odink vertelt dat de brandweermannen 180 seconden de tijd hebben bij de brand te komen. Dan moet de blusapparatuur al in werking zijn. Mocht er brand uitbreken op het achterste deel van de landingsbaan geldt ook: 180 seconden. Duurt het langer, kun je net zo goed blijven klaverjassen in de kantine, grapt Odink. “Een vliegtuig moet je binnen twee minuten blussen, anders is iedereen dood.” Niet dat er geklaverjast wordt op Eelde trouwens. Nee zeg. Als brandweerman word je alleen aangenomen als je ook nog over een ander specialisme beschikt. “We hebben hier onder andere technici, een schilder, automonteurs, een glaszetter en een installateur. Dat is handig, want zo kunnen we de meest voorkomende werkzaamheden op GAE binnen ons eigen team oplossen.” Een ding is duidelijk: GAE draait als een goed geoliede machine.