Zuidlaarder Astrid Rozeboom helpt met SMvG motorrijders met een beperking
ZUIDLAREN – Astrid Rozeboom (42) belandde in 1999 na een bootongeluk in een rolstoel en moest aanvankelijk haar passie voor het motorrijden opgeven. Totdat ze bij toeval Stichting Mobiliteit voor Gehandicapten (SMvG) uit Assen leerde kennen en ze twee jaar later op een aangepaste Honda Goldwing 1500 de haren weer kon laten wapperen. ,,Op de motor voel ik de vrijheid, dan voel ik me even niet beperkt”, zegt de inwoonster van Zuidlaren.
,,We zijn motorrijders, geen gehandicapten”
Vaste prik was het, samen met haar man lekker motorrijden en toeren door de regio. Toen Astrid Rozeboom in 1999 betrokken raakte bij een ernstig bootongeluk en een dwarslaesie opliep viel haar motordroom aanvankelijk in het water. Ze raakte van teen tot aan haar middel verlamd en moest voortaan in een rolstoel door het leven. ,,Mijn man, indertijd nog mijn vriend, reed motor en ik zat altijd achterop, maar na mijn ongeluk konden we die passie niet meer delen”, vertelt ze. ,,Mijn plan was om van mijn eerst verdiende geld mijn motorrijbewijs te gaan halen, helaas verliep het anders”. Bij toeval zag ze een krantenartikel van iemand met een dwarslaesie die nog wel motor reed. ,,Ik dacht: hoe is het mogelijk?”
Ze ontdekte al snel dat Stichting Mobiliteit voor Gehandicapten (SMvG) in Assen mogelijkheden bood voor mensen met een beperking om weer met de motorfiets de weg op te gaan. ,,Het is een landelijke stichting zonder financiële belangen die binnen de wettelijke kaders mensen met een beperking informeert over de mogelijkheden om weer op de motorfiets te stappen. Het gaat meestal om mensen die een hand, arm of een been missen, maar ook om ingewikkeldere gevallen, zoals ik”. In samenwerking met het CBR, rijscholen die aangepaste motorrijlessen geven, een bedrijf dat motoren aanpast en Stel Orthopedie in Tynaarlo wordt de motorrijder door SMvG weer in het zadel geholpen. ,,In 2001 heb ik via dit traject mijn motorrijbewijs gehaald”. Ze besloot al snel haar steentje bij te dragen aan de stichting door een functie als secretaris te bekleden. Het postadres van de stichting is haar woning aan de Stationsweg in Zuidlaren.
SMvG blijkt een unieke stichting, de enige in zijn soort in Europa. ,,In 2003 zijn we met de projectgroep uitgenodigd in Brussel om deel te nemen aan het ‘Qua Vadis’ congres van de Europese Commissie. Onze werk- en zienswijze is daar gepresenteerd en gedemonstreerd en dient sindsdien als norm voor de Europese regelgeving op het gebied van aangepast motorrijden. Soms komen Duitsers met een beperking in Nederland hun motorrijbewijs halen om dit rijbewijs daarna om te zetten naar een Duits rijbewijs. Het is vrij onbekend, ook in Nederland, dat de mogelijkheid er is om weer op de motor te stappen ondanks een lichamelijk mankement. Daarom schreeuwen we het ook van de daken”.
,,De eerste keer dat ik mocht rijden was op een aangepaste motor met zijspan. ,,Dat gaf zo’n te gek gevoel. Ik steeg echt boven mezelf uit. Als je wat mankeert, dan kijken mensen je vaak wat gek aan. Toen keken ze naar me, omdat ze iets moois zagen. Ze zagen een zijspan en een staartje onder mijn helm hangen en dachten: goh, wat grappig, zo’n klein vrouwtje op zo’n grote motorfiets (lacht). Ik voelde de vrijheid, ik voelde me even niet iemand met een beperking”.
Haar ouders zagen het allemaal niet zo zitten. ,,Ze dachten: die stopt ermee. Maar dat deed ik niet en dat vonden mijn ouders best stoer, maar ook gevaarlijk. Dat snap ik wel. Als mijn kind een dwarslaesie zou hebben en op de motor zou stappen, dan zou ik daar denk ik ook wel moeite mee hebben. Ik ken het gevaar van het motorrijden. Dat verantwoord rijden dragen we ook uit met de stichting. Natuurlijk kun je door een ander gepakt worden op de motor en ben je kwetsbaarder dan in een auto.
Haar groenkleurige Honda Goldwing 1500, die ze in 2001 kocht en gekscherend ‘het groene gevaar’ noemt, is voorzien van een zijspan waarin ze haar rolstoel kwijt kan. ,,Ik bedien de Gold Wing met mijn handen: remmen, schakelen, koppelen, de achteruitversnelling, deze functies zijn allemaal bij het stuur met de hand te bedienen. Toen Rozeboom de motor kocht via marktplaats zat het zijspan er al aan; de aanpassingen zijn in Assen gerealiseerd. Zonder haar beperking zou de Gold Wing te groot zijn geweest om op te rijden. Dan zou ik te klein zijn geweest voor deze motorfiets, want ik kom niet met mijn voeten bij de grond als ik op de motor zit! Met een zijspan maakt dat niet uit, want dan val ik toch niet om”.
Met de stichting organiseren ze in het voorjaar een jaarlijkse motortoertocht. ,,We gaan dan met een verschillende mix van mensen, jong en oud, man en vrouw, op pad. Al die mensen hebben toch het nodige meegemaakt en door op de motorfiets te rijden, stijgen ze boven zichzelf uit. Ze zijn gewoon weer motorrijders in plaats van mensen met een beperking. Sommige motorrijders met beperking nemen ook vrienden mee die lichamelijk niks mankeren en op een reguliere motorfiets rijden. Dan lijken we helemaal een doodnormale, grote groep motorrijders. We zijn allemaal motorliefhebbers. De slogan van SMvG luidt niet voor niets: de passie voor motorrijden doorbreekt beperkingen”.
Aan deze ‘Toertoggt’, vernoemd naar de SmvG-er die deze jaarlijkse toertocht heeft bedacht en zelf ook ieder jaar mee rijdt, doen zo’n veertig liefhebbers mee. ,,De opbrengst van deze tocht komt ten goede aan SMvG. Daarnaast organiseren we ook ieder jaar een sponsortocht in Nederland, waaraan zo’n vijftig tot honderd motorrijders mee doen. Ook de opbrengst hiervan gaat naar de stichting”. Motorrijders die lichamelijk niets mankeren mogen zich eveneens inschrijven voor deze ritten, zolang er plek is.
Rozeboom ziet wel een verschil tussen motorrijders met een beperking en valide motorrijders. Als je met beperking weer op de motor stapt dan wil je dat zo graag dat ongemakken als een zere kont of kou minder van belang zijn. Wij nemen dat allemaal voor lief. Dat viel mijn man op toen hij voor het eerst mee reed”.
Ook is SMvG elk jaar paraat op de motorbeurs in Utrecht. Mensen worden niet graag geconfronteerd met beperkingen- motorrijders dus ook niet; Met mijn rolstoel op de stand heb ik soms het gevoel dat ik mensen afschrik. Gelukkig zijn er genoeg Smvg-ers waar de beperking minder zichtbaar is. Zij kunnen onze boodschap vaak makkelijker uitdragen.
Daarom willen we een zo’n groot mogelijke groep bereiken en laten zie dat met wat technische foefjes en kleine aanpassingen motorrijden niet voorbij is als je een lichamelijke beperking hebt opgelopen door ziekte of een ongeluk. We blijven het aan de grote klok hangen”.
Dat de stichting mensen met een beperking helpt om weer op de motor te stappen, betekent niet iedereen met een beperking (weer) mag of kan motorrijden. ,,We zijn enthousiast over onze stichting en tegelijkertijd ook voorzichtig. Het is zaak dat mensen binnen de wettelijke kaders (weer) veilig kunnen motorrijden”. Mensen met een beperking kunnen zich zelf melden bij het CBR. Om te bepalen wie nog wel geschikt is om op de motorfiets te stappen en wie niet volgt er een zittingsdag, waarna er getest wordt of het nog verantwoord is dat diegene deelneemt aan het verkeer. ,,Soms wordt tijdens het lessen al duidelijk dat het er niet meer in zit voor diegene”.
Tijdens de test wordt er gekeken of het specifieke mankement het nog mogelijk maakt om te motorrijden. ,,Wat dat betreft is het een heel persoonsgebonden test. Mijn reactiesnelheid is bijvoorbeeld nog goed, maar ik kan niet meer op een solofiets rijden omdat ik mijn benen niet kan gebruiken. Bij een bestuurder met een beenprothese gaan ze bijvoorbeeld beoordelen of diegene de motor nog wel goed kan afsteunen / op kan vangen. Ze testen ook op reactievermogen en of je bijvoorbeeld nog wel snel en krachtig genoeg de rem kunt bedienen. Je moet als motorrijder met beperking hetzelfde bewijzen als in rijlessen van een valide rijder: dat je (nog) kunt rijden”.
Astrid en haar man ondernemen regelmatig toertochten met z’n tweetjes. ,,Soms springt mijn dochter van zeven ook achterop bij mij. Dat vind ik super, hoewel ik dat eerder niet aandurfde. Echt prachtig om dat met het gehele gezin te kunnen doen. Drenthe is een schitterende provincie om te motorrijden”.
Wat als dit allemaal niet mogelijk zou zijn geweest? ,,Dan zou mijn leven minder rijk zijn. Het is geen duidelijk ‘moeten’, maar motorrijden is wel echt een verrijking in mijn leven. Dat hoor ik bij veel mensen die in hetzelfde schuitje zitten. We hebben allemaal een tik gehad door wat er is gebeurd, dit helpt in de verwerking daarvan. We zijn motorrijders, geen gehandicapten”.
www.smvg.nl voor meer informatie