Alice Snijder zit tot over haar oren in de uitvaartwereld

“Afval verwerk je, een vaas geef je een plaats en een verlies verweef je in je leven”

EELDE-PATERSWOLDE – Alice Snijder uit Eelde-Paterswolde is uitvaartspreker en de voorzitter van uitvaartvereniging Helpt Elkander in Eelde-Paterswolde. Al zeven jaar probeert zij nabestaanden bij te staan in het proces van rouwverwerking. “Goed afscheid nemen is zo belangrijk. Daarom doe ik dit werk en ben ik nauw betrokken bij de vereniging”, vertelt ze. De aanleiding is verdrietig. Snijder verliest haar dochter Tessa als die pas vijf jaar oud is aan nierkanker: “Ik heb mijn kind een mooi afscheid kunnen geven binnen de kaders van toen. Nu hoop ik dat ik mijn steentje bij kan dragen aan het afscheid van anderen.”

Snijder droomt als kind nog van een carrière als kinderverzorgster, maar na verschillende omzwervingen heeft ze inmiddels haar passie gevonden: mensen het afscheid geven die bij hen past. Daarbij vertelt ze over wat zij heeft gemist omtrent het overlijden van Tessa: “Ik zocht een spreker die hetzelfde mee had gemaakt als ik, een lotgenoot, maar die was niet te vinden.” Ze besluit naar aanleiding hiervan een opleiding coachen te volgen en gaat zelf als uitvaartspreker aan de slag. “Mensen die dierbaren verliezen, kan ik dankzij mijn eigen ervaringen goed bijstaan.” Dat doet ze door bijvoorbeeld het levensverhaal van de overledene te schrijven en op haar eigen wijze tijdens de uitvaart te presenteren: “Als iemand dan zegt dat ze zich helemaal in jouw verhaal kunnen vinden. Daar doe je het voor.”

Met warme steun van haar familie en vrienden heeft Snijder tevens een project opgezet ten behoeve van Kika en het Beatrix ziekenhuis, het kinderziekenhuis van het Universitair Medisch Centrum Groningen. “Daar werd Tessa behandeld. Die actie werd zo’n succes dat ik op een gegeven moment overal op televisie verscheen, op de radio te horen was en in verschillende kranten heb gestaan.” Het plaatselijke initiatief leverde de goede doelen ruim tweehonderdduizend(!) euro op. “Dankzij die actie heb ik veel contacten opgedaan met ouders van kinderen met kanker. Op diverse scholen heb ik met leerlingen gepraat over een kind met een ernstige ziekte en de invloed hiervan op broertjes of zusjes en hun familie.”

Daarbij realiseert Snijder zich dat met name de ouders vaak een lange weg van treurnis hebben te gaan: “Ik weet hoeveel steun en troost ik kan bieden. Dat ik dezelfde weg heb bewandeld, helpt mij daarin natuurlijk. Daardoor lijkt de afstand tussen de nabestaanden, in dit geval de ouders van een kind, en mij kleiner.” Aanvankelijk houdt ze niet voor mogelijk om de dagelijkse structuur, de sociale contacten en haar eigenwaarde terug te vinden: “Het gevoel van vreugde toelaten na het overlijden van iemand die je zo dierbaar is, dat is in veel gevallen een grote stap.”

Via een bekende belandt ze bij uitvaartvereniging Helpt Elkander. De vereniging die op 18 mei 1935 is opgericht staat mensen bij tijdens een verlies. Leden van de verenigingen genieten bovendien het gebruik van  de bij Helpt Elkander aangesloten uitvaartverzorging en uitvaartverzekering. “Toen ik door Berend gevraagd werd om me in te gaan zetten voor de vereniging, heb ik niet lang na hoeven denken. Dergelijke verenigingen moet je in stand houden is mijn mening”, verklaart Snijder. In Eelde-Paterswolde is Helpt Elkander volgens de voorzitter op de ijsvereniging na de grootste vereniging. Momenteel telt de ledenlijst 1275 namen. De vereniging is de afgelopen jaren de weg van verbinding en vernieuwing in geslagen: “We hebben de aula opgeknapt en zijn op diverse vlakken gemoderniseerd. Niet veel dorpen hebben meer een eigen aula. Gemeenten zien er veelal geen heil in en dus worden aula’s wegbezuinigd. Wij zijn heel trots dat er in Eelde-Paterswolde nog een aula is. Daardoor kunnen we het persoonlijk en dorps houden.”

De verbinding komt met name tot uiting in de jaarlijkse Lichtjesavond, die dit jaar vanwege het coronavirus geen doorgang zal vinden: “Dat is altijd een magische avond, waarop ook niet-leden welkom zijn. Op zo’n avond hoeft het niet zwartwit te zijn, maar zijn we er met elkaar voor elkaar.” Snijder heeft ook nog een primeur voor de Krant van Tynaarlo, want ondanks dat de Lichtjesavond van dit jaar afgelast is, komt de vereniging met een schitterend alternatief. Meer hierover wordt binnenkort bekend. Daarvoor moet men de Facebookpagina van Helpt Elkander en de Krant van Tynaarlo in de gaten houden. Bovendien is de vereniging het smeermiddel van een samenwerking tussen afzonderlijke bedrijven: ”Dat is wat ik nu zo leuk vind. In samenwerking met Westera, Van Bergen en dit jaar voor het eerst Boskamp, worden leuke plannen gemaakt die mensen op een ongedwongen manier van meer achtergrond voorzien.” Snijder zet zich met alle liefde belangeloos in voor Helpt Elkander: “Ik vind het gewoon prachtig om te doen.”

Wat ze echter wel veel ziet is dat men niet of niet goed heeft nagedacht over een uitvaart. Een uitvaart is prijzig en een afscheid komt vaak onverwacht: “Een afscheid is eenmalig, dus mensen moeten er goed over nadenken en zorgen dat ze iets geregeld hebben.” Daarom raadt Snijder aan lid te worden van Helpt Elkander: “Het is altijd handig om lid te zijn van een uitvaartvereniging. Daarnaast is het leven het meest kostbare wat je hebt. Denk er alsjeblieft goed over na, dat wil ik ook meegeven aan de jongere leden van onze samenleving. Natuurlijk moet je er niet teveel over nadenken, maar het gebeurt. Ik ben mijn dochtertje van vijf verloren. Dat had ik ook niet verwacht.”

Dat maakt het omgaan met ook zo belangrijk volgens de uitvaartspreker: “Geef elkaar vooral de ruimte. Iedereen gaat er op een eigen manier mee om.” Naast Tessa heeft Snijder nog een dochter: “Esmee was vier toen haar zusje overleed. Ze was een klein humpie. Ik weet nog wel dat ze op een dag de speelgoedkist helemaal leeg had gemaakt en er vervolgens in ging leggen: ‘Mam, ik ben dood’, zei ze. Ik wilde erop reageren, maar kreeg gauw het besef dat een kind van die leeftijd er blijkbaar zo naar kijkt. Dat is goed, want dat is haar manier.”

Gepassioneerd vertelt ze over haar vak: “Elk afscheid is verdrietig, maar een kindje wegbrengen blijft altijd onnatuurlijk. Ik weet uit ervaring dat mensen hun emoties moeten doorleven. Afval verwerk je, een vaas geef je een plaats en een verlies verweef je in je leven.” Dat is ook noodzakelijk: “Het is een schakel in het proces. Als je daarin stagneert, dan stagneert je hele rouwproces.” Vooral het vertrouwen die mensen in haar hebben vindt ze ontzettend waardevol: “Ik mag sowieso graag met mensen werken. Tijdens het spreken ben ik de mond van de familie. Ze vertrouwen me heel veel toe en als men na afloop zegt dat mijn verhaal vertelt wie de overledene was, dan ben ik trots.”

Geen kinderverzorgster, maar aan de andere kant van de keukentafel zit een vrouw die doet waar haar hart ligt: “Het is voor mij de perfecte combinatie en bovenal heel erg dankbaar werk om te doen.”