Nieuwe werkwijze van Magriet Hazelaar in de palliatieve zorg.
VRIES - Margriet Hazelaar werkt voor Palliaterm, vanuit de Coöperatie Samen Zorgzaam in de 3 Noordelijke provincies. Margriet is van huis uit verpleegkundige en docent verpleegkunde. Tevens transfer verpleegkundige en zorgmanager geweest. Op een gegeven moment kreeg Margriet veel te maken met palliatief terminale zorg en dit werk beviel enorm. “Het werken in de terminale zorg is net als werken bij bevallingen. Je weet niet wanneer het komt, hoelang het gaat duren, met hoeveel pijn het gepaard zal gaan of hoe het erna zal zijn. Alleen de emoties zijn anders”, vertelt Margriet. Het proces begeleiden is volgens Margriet prachtig werk. Maar soms gebeuren er onverwachte dingen, zaken waarvan Margriet niet wist wat of hoe, het staat in geen enkel boekje. “Dat gebeurt overigens vaak in de nacht of in het weekend. Als zzp’er sta je er dan alleen voor, je hebt naast de huisartsenpost niemand om op terug te vallen en de familie in feite ook niet.“ Dit is een van de redenen waarom Margriet bij Palliaterm haar eigen werkwijze wilde uitrollen in provincie Drenthe.
Margriet mocht twee jaar geleden de pilot uitrollen voor regio Drenthe vanuit haar woonplaats Vries. Voor de pilot kreeg zij carte blanche , wat inhoudt dat zij de werkwijze die lange tijd zij voor ogen had eindelijk mocht uitzetten. “Bij grote organisaties staat het belang van de cliënt vaak niet meer op de eerste plaats. Dat wilde ik absoluut anders. Dat ik de kans kreeg was om mijn visie neer te zetten was superspannend. Wat had ik mezelf nu weer op de nek gehaald? Ik moest een functienaam bedenken en kwam met coördinator. Heel grappig wat voor reacties ik daarop kreeg. ‘Is toch een stap achteruit of niet?’ Terwijl ik het zelf ervaren heb als een hele grote stap vooruit.”
Wat heeft Margriet anders aangepakt voor Provincie Drenthe? Ze werken met 24 uurszorg. Dat wil zeggen 24 uur zorg per dag. Waar andere zorgverleners voor terminale thuiszorg maximaal 12,5 uur zorg kunnen bieden, biedt Palliaterm voor hetzelfde geld 24 uurszorg. Een klein team wordt opgesteld voor de cliënt. Het team kan op elkaar terug vallen en de cliënt ook. Tevens is Margriet als coördinator 24 uur per dag beschikbaar voor de zorgverleners en de cliënten. Margriet is er 24 uur per dag voor het beantwoorden van vragen. “Dit is geen enorme belasting, al denken mensen die het horen dat vaak wel. Voor mij is het juist een manier om betrokken te blijven bij een cliënt. Daarom start de zorg altijd met een intakegesprek met mijzelf, zo heeft de cliënt ook een gezicht waar zij op terug kunnen vallen. Dit geldt ook voor de verwijzers, bijvoorbeeld de ziekenhuizen en huisartsen, zij hebben altijd dezelfde persoon waarmee zij kunnen overleggen over hun cliënten. Niet met een klantenservicemedewerker, maar met Margriet van Palliaterm.” Daarnaast krijgt de cliënt die in zorg komt bij aanvang een cliënt gebonden box waar alle materialen in zitten die nodig zijn om de zorg op te starten, dit is zeer praktisch gebleken.
De testresultaten van de pilot waren enorm positief. Haar werkwijze is inmiddels overgenomen door Midden-Nederland. Friesland heeft inmiddels ook een eigen coördinator nodig en met meerdere provincies in Nederland zijn ze inmiddels in gesprek hierover. Margriet is enorm trots op het feit dat deze werkwijze zo’n succes is.
De reden waardoor het mogelijk is dat zij voor hetzelfde geld, waar normale thuiszorgorganisaties 12,5 uur zorg voor kunnen aanbieden en zij 24 uur zorg, is dat Palliaterm werkt met zzp’ers. Palliaterm heeft geen dure kantoorpanden, autootjes van de zaak of zorgmanagers. Iemand van de thuiszorg verdient per uur namelijk echt niet meer dan een zorgverlener die voor Palliaterm werkt. Wat ook een rol speelt is dat men in loondienst Arbo technisch niet 24 uur achter elkaar mag werken. Als zzp’er mag dit wel.
Het voordeel van 24 uur zorg is dat de aanwezige zorgverlener zich volledig kan aanpassen aan de wensen en behoeftes van de cliënt. Er is ruimte om flexibel te zijn. Bij reguliere terminale thuiszorg is deze ruimte er niet. Er is een vast schema en om bijvoorbeeld 10 uur in de ochtend moet er gewassen worden, ongeacht hoe de nacht van de cliënt is geweest.
Wat centraal staat in de zorg van Palliaterm is dat de cliënt in zijn laatste levensfase thuis kan zijn om te sterven. Het doel is dat de cliënt niet benauwd is, geen pijn heeft en niet misselijk is. Dat wil zeggen dat zij zo comfortabel mogelijk zijn. “Op die manier kan je als cliënt regie voeren en wordt je familie niet overbelast. Daarnaast kan er direct gehandeld worden als de situatie verandert. Terwijl de familie juist deze bijzondere tijd kan doorbrengen met hun dierbare zonder constant bezig te zijn met zorgen en regelen. Het is een win win win situatie”, aldus Margriet.
Helaas loopt Palliaterm tegen veel bureaucratische obstakels aan in de zorg. Palliaterm biedt alleen 24 uurs zorg in de laatste levensfase. Dit is voor een aantal zorgverzekeraars reden om geen contract met hen te willen afsluiten. Ondanks de kwaliteit die ze bieden, het kwaliteitskeurmerk en een gemiddeld cijfer van een 9,7 op Zorgkaart Nederland. Dit komt doordat er nu marktwerking is in de zorg, daardoor mogen zorgverzekeraars zelf beslissen met wie zij een contract afsluiten. De oplossing die Palliaterm gevonden heeft is samenwerkingen aangaan met zorgaanbieders die wel een contract hebben met de zorgverzekeraars. Veel tijd die Palliaterm liever aan zorg besteed gaat daardoor nu naar manieren vinden hoe zij zorg gefinancierd kunnen krijgen. “Het is uiteindelijke niet hoe het hoort volgens Margriet. Het hoort niet uit te maken bij welke zorgverzekering je zit als je dood gaat, toch is het nu wel zo.”
Daarnaast leveren de budgetten die door de zorgverzekeraars aan de thuiszorgorganisaties verstrekt worden frustraties op. Rond de herfst zijn deze vaak al op voor de rest van het jaar. Kort door de bocht gezegd, dood gaan aan het einde van het jaar is niet handig? “Als het zo wordt gesteld, nee dan is overlijden aan het einde van het jaar inderdaad niet handig, aldus Margriet. “Er zijn daardoor schrijnende situaties bekend dat een cliënt niet op de plek kan sterven waar hij wenst maar naar een hospice of verpleeghuis moet of in het ziekenhuis sterft”, vertelt Margriet met tranen in haar ogen. Terwijl het Ministerie van Volksgezondheid toch heel duidelijk heeft aangegeven dat iedereen zelf mag beslissen waar hij wil sterven en er budget is.
Gelukkig zijn er inmiddels veel mensen die een zogenoemde Restitutie polis bij een zorgverzekeraar afsluiten. “Wanneer je hiervoor kiest vergoedt je zorgverzekeraar 100% van de zorgorganisatie die jij zelf kiest ongeacht of zij wel of niet een contract hebben met jouw zorgverzekeraar”, tipt Margriet. “En ondanks dit alles doen we met elkaar wat we het liefste en met ons hart doen en dit heeft deze maand geleidt tot prachtig nieuws voor ons! We staan in de Top 10 van best gewaardeerde organisaties in de wijkverpleging namens patiënten federatie Zorgkaart Nederland. (www.zorgkaartnederland.nl) Hier zijn we met elkaar heel trots op! “
