Potjes zelfvertrouwen zijn niet te koop - Heerko Tieleman

Winde - “Je hart volgen, dat klinkt leuk. Maar dat vraagt op de een of andere manier ook zelfvertrouwen. En dat heb ik niet altijd. Dat moet je creëren, daar moet je ingroeien.” Heerko Tieleman maakte vanuit dit vertrouwen wel de keuze zijn hart te volgen. Op de momenten dat de kinderen op school zijn, zit hij vooral achter zijn tekentafel of schildersezel.

In de moderne schuurwoning aan de Horstemerweg in Winde praat Heerko over zijn werk en zijn leven. Eigenlijk was het de bedoeling dat aan een oud deel van het boerderijtje een modern gedeelte zou worden gebouwd. “Helaas hadden we nogal wat pech toen er een boom viel op het stukje huis wat we juist wilden bewaren”, vertelt Heerko. “Toen hebben we het er maar helemaal afgehaald.” Er verrees een schuurwoning waar Heerko met zijn vrouw en drie jonge kinderen nu al een paar jaar woont. Wat in huis meteen opvalt is dat alle muren zijn voorzien van duurzame OSB-platen. Omdat de aannemer ervan uitging dat ze nog zouden worden afgewerkt zette hij gewoon maten op de muur. “Weet wel, we hebben hier de komende 15 jaar nog kinderen in huis en ik wil me geen zorgen maken om behoud van materiaal. We hebben ook oud meubilair, dit is voor ons goed genoeg.” Het huis ademt een gezellige sfeer uit door het speelgoed wat her en der verspreid ligt. Tijdens het interview komt een van de kinderen zo nu en dan op een oxboard voorbij suizen. Het kan er allemaal. Maar er wordt ook gewerkt in huize Tieleman. Heerko schildert en schrijft en is grafisch ontwerper. Of er in de creatieve sector nog geld te verdienen is? “Ja, maar dan moet je wel af en toe in opdracht werken en dat vindt een kunstenaar niet altijd leuk, althans ik niet.” Heerko heeft lange tijd als grafisch ontwerper gewerkt in zijn eigen bedrijf. Hij kreeg soms een opdracht van een bedrijf waar hij helemaal niet achter stond en ook op artistiek vlak moest hij soms concessies doen. “Dat was soms schipperen.” Hij beschrijft het met een metafoor. “Het is als het hebben van kinderen, ontzettend leuk en hectisch. Alle tijd die je extra krijgt is mooi meegenomen, maar die moet dan wel meteen worden ingevuld met werk.” Dat had hij ook bij z’n grafisch ontwerpwerk. Elk vrij moment zocht hij naar werk wat hij zelf zou kiezen. Ik kreeg steeds vaker ruzie met mijzelf omdat ik geld moest verdienen en daarnaast de vrije ruimte in wilde vullen met werk wat ik graag wilde doen.” Hij deed dit lange tijd maar merkte dat hij zichzelf steeds vaker voorbijliep. Het moest anders en hij besloot zijn bedrijf te verkopen. “Ik doe nog steeds grafisch werk, maar nu als freelancer. Ik kan me nu vooral richten op mijn passie.”

En zijn passie ligt in het schilderen. Opvallend in zijn werk is de mix van heden en verleden. “Ik heb een geschiedenistik en ik zoek in de rijksarchieven graag straatbeelden die nu niet meer bestaan.” En om die beelden tot leven te roepen werkt hij samen met acteurs. Hij portretteert hen terwijl zij in een straat lopen die er niet meer in die hoedanigheid is. Zo werkte hij al met Kees Prins, Chris Zeegers en Waldemar Torenstra. Zo zien we Waldemar voor het Paleis voor de Volksvlijt in Amsterdam. Het voor Amsterdam ooit zo belangrijke gebouw brandde af en wordt door Heerko in een moderne versie weer tot leven gebracht.

“Het is supergrappig. Ik arrangeer van tevoren alles, maar als ik Kees Prins vraag om in een project een zanger te spelen doet hij iets wat tien keer zo leuk is! Dat kan alleen een acteur doen.” Heerko vindt het best bijzonder dat nooit iemand een dergelijke insteek heeft bedacht.

Ook in het project van de plaggenhut wordt het contrast tussen oud en nieuw in beeld gebracht. Toen de provincie hem de opdracht gaf iets te maken over corona wist hij dat hij niet wilde polariseren. Heerko wist dat hij daarom naar de geschiedenis moest kijken. “We zien nu een groep mensen argwanend naar mondkapjes kijken, 100 jaar geleden hadden we, ten tijde van de Spaanse griep, ook mondkapjes. Hadden we toen ook gedacht dat de overheid ons klein hield?” Hij denkt dat ze er in die tijd gewoon blij mee waren. In die tijd was er geen stromend water en geen elektriciteit. “Nu mopperen we over alles.” Hij vindt dat we met z’n allen vreselijk verwend zijn en steekt hierbij zijn hand ook in eigen boezem.

Op het schilderij zien we het gezin Tieleman voor een Drentse plaggenhut. Een van de kinderen houdt een doos playmobil in de hand. Op de doos staat het Wilhelmina Ziekenhuis Assen afgebeeld dat slechts een eeuw bestaat, in ieder geval nog zonder IC’s en ademhalingsapparatuur. “Kijk ook eens naar mijn 11-jarige dochter die in het oude veenlandschap een selfie maakt. Dat hadden we een halve eeuw geleden niet kunnen bedenken.” Van het schilderij zijn posters gemaakt die bij de verschillende gemeentehuizen gratis zijn af te halen.

Op dit moment heeft Heerko weinig tijd om te schrijven. Hij wil er ook de focus nu niet op leggen. Zoals hij al zei is het belangrijk om keuzes te maken en die keuze ligt op dit moment bij schilderen. Ooit zou hij een boek willen schrijven en die zou maar zo eens een link met geschiedenis kunnen hebben.

Heerko heeft niet alleen een voorliefde voor geschiedenis. Toen hij studeerde aan de kunstacademie deed hij ook een studie economie. Daarna volgde hij psychologie, gewoon omdat hij het interessant vond. Hij noemt zichzelf een generalist. Hij ziet deze studies dan ook in zijn werk samenkomen. “Door ze te husselen ontstaat er verbinding op het doek. Op het schilderij van de plaggenhut zie ik armoede, macro-economie en psychologie samenkomen.”

Heerko volgde zijn pad en koos vanuit vertrouwen om als freelancer verder te gaan en hij is blij met de keuze die hij destijds maakte. “Maar het zou ook fijn zijn als er potjes zelfvertrouwen te koop waren”, sluit hij gekscherend af.