ZUIDLAREN – In de synagoge van Zuidlaren werd vorige week donderdag het eerste exemplaar van ‘Gods Huisjes, Drentse kerken van bescheidenheid’ uitgereikt door Ali Edelenbosch, voorzitter van Stichting Oude Drentse Kerken, aan Loeff, directeur van Bond Heemschut.
In 2009 startte Stichting Oude Drentse Kerken en erfgoedvereniging Bond Heemschut het project ‘Gods huisjes’. In deze kleine bescheiden evangelisatiegebouwtjes hielden evangelisten- op vaak afgelegen plaatsen- hun godsdienstoefeningen. Veel van deze kenmerkende kerkjes zijn verdwenen en wat er rest is meestal in gebruik als bedrijfsruimte of opslagplaats. Met het project Gods huisjes hopen de initiatiefnemers meer aandacht te krijgen voor het behoud van deze kleine, bescheiden gebouwtjes, die in hoog tempo verdwijnen. "Aanleiding voor het boek was een gebouwtje bij het Dommerskanaal Emmen. De eigenaar vertelde de boeiende historie van het kerkje", vertelt Sonja van der Meer, van Stichting Oude Drentse Kerken.. "De inventarisatie bleek moeilijk. Bij tientallen gebouwtjes waren er twijfels. Sommigen waren uitgegroeid tot kerk. In ons land bevinden zich de meeste van deze bescheiden kerkjes in Drenthe. In Friesland en Groningen was er minder behoefte en het zuiden had haar vele katholieke kerken. Het had ook te maken met de bevolkingsdichtheid. In Drenthe wonen minder mensen waardoor de afstand tot de moederkerk groter is. Soms moest je enorme stukken veen door om de kerk te bereiken. Zo ontstonden er aanvankelijk houten gebedshuisjes, die later van steen gemaakt waren. Per gemeente hebben we deze gebouwtjes in kaart gebracht. In het oosten van de provincie is een hoge concentratie, terwijl er in Noord-Drenthe minder van deze gebouwtjes zijn. Dit heeft te maken met de invloed van de stad". Het onderzoek voor het boek voerde de schrijvers Hans Ladrak en Eric le Gras onder andere naar een kapsalon, een winkel in tweedehands kleding en een schietbaan. In de gemeente Tynaarlo zijn de volgende gebouwtjes gevonden: evangelisatielokaal Gereformeerde Kerk Paterswolde, Kapel Filadelphia in Tynaarlo, Zondagsschool Yde, Christelijke Gereformeerde Kerk Zuidlaren en de Synagoge in Zuidlaren. Kapel Filadelphia in Tynaarlo is een treffend voorbeeld. Dit gebouwtje- ‘Bethel’, gods huis genoemd, werd in 1913 gebouwd op terrein van de ‘inrichting voor maatschappelijk ongeschikte mannen’, aan de Groningerweg. Later was Filadelfia domein van een schietclub. Het restant van het ‘derde kerkje van de voormalige gemeente Vries’ staat er nog steeds. Het boek dat honderdtwintig bladzijden telt en dat niet alleen bestaat uit tekst maar ook mooie foto’s bevat, wordt uitgegeven door Uitgeverij Inboekvorm in Assen en kon naast de steun van Stichting Oude Drentse Kerken en Bond Heemschut gemaakt worden dankzij de bijdragen van het VSBfonds, JMfonds, Nationale Postcode Loterij en tal van gemeenten, waaronder Tynaarlo.
