750 jaar Zuidlaarderveen: met dank aan de boeren
ZUIDLAARDERVEEN – Zuidlaarderveen bestaat dit jaar 750 jaar. Eén van de festiviteiten van het feest op 9 juni is een reünie voor alle mensen die ooit in Zuidlaarderveen naar school gingen. Eén van de inwoners, die precies tegenover de school woont, Maarten Wetterauw, is er nauw bij betrokken.
Eén keer in de vijf jaar wordt het dorpsfeest gehouden", vertelt Wetterauw, van oorspong Brabander. "Het dorp is dan verdeeld in zeven buurten, die strijden om de mooiste van het dorp. Elk feest is er een thema. Dat is dit keer: de historie van het dorp. Deze wijk, de hoofdstraat Dorpsstraat, zal zich richten op de school. Tuinen worden dan klaslokalen. Dit wordt het aardrijkskundelokaal. Het is altijd een hele strijd. Sommige wijken zijn er tijden mee bezig, anderen maar even. De reünie van de school geldt dan als extra trekker van het dorpsfeest. De historie? Zullen we even naar de overkant gaan? Daar woont Cees Brauns, schoolmeester van 1971 tot 2002. Hij woont nog steeds naast de school". Helaas, Brauns is niet thuis. Ook een oud-inwoner, die veel over de historie weet, is afwezig. "Er zijn twee scholen geweest. De Opstap, die even verder stond en de huidige school, genaamd De Schuthoek, staat er inmiddels dertig jaar. Die school is altijd klein geweest. Vroeger waren er dertig kinderen en tegenwoordig ook weer. De school is niet meer zelfstandig, maar is samengegaan met nevenvestigingen in Zuidlaren en De Groeve. Zuidlaarderveen telt momenteel 320 inwoners. Er staan honderd huizen. Pas is de nieuwbouwwijk gekomen. Dat is een stimulans geweest voor de school. Deze kleine school vinden wij belangrijk voor de leefbaarheid. Kinderen kunnen er op de fiets heen. En de kwaliteit is sinds twee jaar weer als goed beoordeeld, nadat het even benoemd werd als een zwakke school. Van de drie Schuthoek-locaties scoort Zuidlaarderveen altijd goed. Neem de Cito-score, met een gemiddelde van 549. Dat hebben we te danken aan het team. Het gebouw is uitgebreid met een noodgebouw, dat er saai uitzag. Dankzij subsidie van de Rabobank zijn de panelen opgesierd. Een kunstenaar uit het dorp heeft er vogels op geschilderd. Wij hebben nog een kind in groep 8. Het is een constante strijd om het bestaan. Zelf was ik aanvankelijk ook sceptisch (ik kom uit een grotere plaats). Maar hier merk je dat kinderen van alle leeftijden met elkaar spelen. Sociaal staan ze daardoor erg sterk in de schoenen. Er wonen hier veel boeren. Kinderen helpen ook mee op de boerderij. Mijn oudere zoon zit op een middelbare school. Hij kan zich makkelijk staande houden. Dat is te danken aan deze kleine school. Jammer dat politici het altijd over schaalgrootte hebben".
‘wilde zwijnenbos’
Terug naar de historie van het dorp. Zuidlaarderveen- gelegen op de grens met de gemeente Hoogezand- heette vroeger Everswolde. "Het is onduidelijk of dit staat voor ‘wilde zwijnenbos’ of ‘het bos bij de woning van de heer Evers’", zegt Wetterauw. "Het gebied rond een kloosterboerderij werd lange tijd aangeduid als Sint Bernardushof. Pas later werd het Zuidlaarderveen. Het veen dat hier ontgonnen werd was het begin van het dorp. Nee, Zuidlaarderveen heeft geen winkels. Vroeger wel, een bakkerij en twee cafés. De sociale activiteiten vinden plaats bij het voetbalveld. De voetbalvereniging is de grootste vereniging. Alle andere verenigingen (zang, toneel, klootschieten, ouderengym, biljart) zijn ondergebracht in de stichting Dorpshuis Zaandorre. Zaandorre is een zandrug, waar het dorp op gebouwd is. In mijn achtertuin heb je de top. Zoals gezegd: het is een agrarisch dorp. Een aantal mensen woont in Canada, waar ze verder ‘boeren’". Over de school heeft Wetterauw gegevens uit het boek ‘300 jaar onderwijs in Zuidlaarderveen’: in 1700 stichtten de inwoners op eigen kosten een school. De school werd in stand gehouden door boeren. Zij zorgden voor het onderkomen en stelden de schoolmeester aan., die echter pas een door de predikant of kerkenraad afgenomen examen les mocht geven. Het was een winterschool. De overige maanden waren de kinderen werkzaam op het boerenland. De onderwijzer kreeg een halfjaar salaris. De rest moest hij bijverdienen. In 1857 verdwenen de winterscholen en werd er het hele jaar les gegeven. Het aantal leerlingen schommelde, van 36 in 1832, 70 in 1894 en momenteel 30. In 1938 staat voor het eerst het voortbestaan ter discussie. De geschiedenis herhaalt zich.
Het dorpsfeest wordt gehouden op 9 juni. Voor de mensen die zich opgeven voor de reünie vragen wij een foto mee te sturen. Daar gaan we iets leuks mee doen, zoals een quote die bij een ieder past Oud-leerlingen van De Schuthoek, voorheen de Opstap, kunnen zich aanmelden via het e-mailadres: schoolreuniezuidlaarderveen@hotmail.nl Of via het correspondentie adres: School reünie Zuidlaarderveen, Dorpsstraat 33, 9474 PB Zuidlaarderveen. Bij de aanmelding graag de schoolperiode vermelden. De reünie commissie wil proberen een beeldverhaal samen te stellen over de historie van de school en vraagt deelnemers daaom vooraf foto’s en schoolherinneringen op te sturen.
