Sociale samenhang gemeente Tynaarlo staat onder druk

REGIO – Halverwege volgende maand is het alweer acht jaar geleden dat Marcel Thijsen burgemeester werd van de gemeente Tynaarlo. Veel is er vanaf dat moment veranderd, maar voor Thijsen is de essentie door de jaren heen altijd gelijk gebleven. De sociale samenhang in stand houden in tijden waarin de samenleving binnen de gemeente Tynaarlo zwaar op de proef gesteld.

Na twee coronajaren zou je licht aan het einde van de tunnel mogen verwachten, maar in plaats daarvan is er discussie over stikstof, hoge energieprijzen en een groot tekort aan woningen. Het moment waarop er een einde komt aan de torenhoge inflatie in Nederland is ook nog steeds een grote vraag. Binnen al deze probleemgebieden is nog niets volledig opgelost en dat doet iets met de sociale samenhang vertelt Thijsen. ‘In een samenleving die voortdurend in crisisstand staat verlies je op den duur de sociale samenhang en dan worden de verschillen tussen bevolkingsgroepen onderling steeds groter. Ik merk het ook aan het aantal mailtjes dat ik krijg van boze mensen en die boosheid is terecht, want er is nog nooit iemand bij mij geweest die ik niet heb begrepen. De regering had op een aantal terreinen veel sneller actie kunnen ondernemen. De btw-verlaging op brandstof was bijvoorbeeld ook binnen een week geregeld en dat is nog niet eens zo heel erg lang geleden. De btw op gas en elektriciteit is weliswaar omlaag gegaan, maar het compenseert niet voldoende. Gelukkig is er onlangs een plan gepresenteerd waarmee de zwaarste lasten in ieder geval beter worden verdeeld. Het is al enige tijd bekend, maar binnen onze gemeente kunnen mensen met een minimum inkomen nog steeds 800 euro compensatie krijgen, maar daarmee is het probleem nog steeds niet opgelost. Het leven is beduidend duurder geworden, want ook de prijzen voor levensmiddelen zijn heel hard omhoog gegaan. Daarmee haal je een situatie dichterbij waar je het liefst zo ver mogelijk bij vandaan wil blijven, want een steeds grotere groep mensen raakt in een isolement, omdat ze hun rekeningen niet meer kunnen betalen.’

Ook het einde van het stikstof verhaal is nog lang niet in zicht. Thijsen vindt dat boeren daarvoor een veel te hoge prijzen betalen. ‘De boerenbedrijven in onze gemeente kregen van de overheid een pasvergunning, maar ze zijn hem ook alweer kwijt. Vijf jaar geleden was een pasvergunning nog goed nieuws, want dan konden ze uitbreiden. Nu zijn deze vergunningen met terugwerkende kracht ingetrokken, omdat de rechter heeft gezegd dat de pasconstructie niet deugt. Binnen onze gemeente heeft een drietal boeren enorme investeringen gedaan om hun stallen zo min mogelijk ammoniak te laten uitstoten. Ze hebben zich daarvoor diep in de schulden gestoken en nu is dat illegaal en dan kom je aan het eind van het liedje uit bij de betrouwbare overheid. Ik vind dat een ondernemer er vanuit mag gaan dat als de overheid een vergunning afgeeft het gaat om een rechtsgeldige vergunning.’ De dingen die wel goed gaan zet Thijsen wel direct in het juiste perspectief. De veiligheid is op orde, maar op het gebied van onderwijs valt er nog winst te behalen. ‘Op het gebied van veiligheid behoren we tot één van de veiligste gemeenten van Nederland. Dit wordt regelmatig aangetoond, maar tegelijkertijd is elke inbraak er eentje teveel. Zoiets doet de mensen ongelooflijk veel pijn als ze onaangekondigd in je huis komen. Wat het onderwijs betreft is het heel erg jammer dat we geen middelbare school meer hebben. In mijn optiek is wanbeleid de reden geweest waarom de middelbare school uit Zuidlaren is verdwenen. Het is zeker denkbaar en wenselijk dat er een school terugkomt, maar het is vaak ook zo dat wanneer een voorziening verdwijnt hij meestal niet terugkomt.’ Marcel Thijsen is ondertussen de langstzittende burgemeester in de gemeente Tynaarlo. Op 16 december 2014 ving zijn loopbaan aan. Op de vraag hoe lang hij nog burgemeester wil zijn geeft hij geen eenduidig antwoord.

‘Er zijn voor mij drie dingen relevant. De eerste vraag is of ik nog wat toevoeg. De tweede vraag die ik mezelf stel is of de mensen mij niet zat zijn. Daar doe ik uiteindelijk ook helemaal niet moeilijk over, want iedereen heeft een houdbaarheidsdatum. Macht leen je en dat moet je op tijd terug geven. De derde vraag richt ik echt tot mezelf, want wat wil ik zelf en wat is mijn eigen ambitie? De uitdaging zit hem vooral in wat ik kan betekenen voor een gemeente. Ik ben naar Tynaarlo gekomen om de gemeente in een rustiger vaarwater te brengen. Ik was de vierde burgmeester in een korte periode, dus er moest rust komen en dat creëer je niet binnen een dag. Dat gaat in stappen, want je probeert zowel de politiek als de organisatie langzaamaan te verbeteren. Als je dat te snel doet, dan heb je opnieuw onrust. We hebben de hervorming daarom heel langzaam doorgevoerd om ervoor te zorgen dat de inwoners in de gemeente Tynaarlo een betrouwbare partner konden vinden in de gemeente. Wij zijn door onze inwoners beoordeeld met een acht voor onze diensten en dat is ook wel eens een krappe voldoende geweest. We zijn in zekere zin dus vooruit gegaan, maar we moeten altijd heel alert blijven.’ 

Alle inwoners van de gemeente Tynaarlo, de één iets meer dan de ander, merken iets van de gevolgen van de problemen die er nu spelen. Niet de hoge energieprijzen of de stikstofproblematiek vormen het probleem legt Thijssen uit. ‘Het verdwijnen van de sociale samenhang is met afstand het grootste probleem. We kunnen niet twee of drie groepen in de samenleving hebben die de overheid zo wantrouwen dat ze er niks meer mee te maken willen hebben. We kunnen ook geen situatie hebben waarbij bepaalde groepen worden uitgesloten, omdat ze anders denken of anders zijn. We kunnen eenvoudigweg geen samenleving hebben waarin de één wel krijgt wat die wil en de ander niet. Dan kun je bijvoorbeeld kijken naar de wijze waarop mensen hun vergoeding konden aanvragen in het aardgasdossier. We moeten er met en voor elkaar zijn in een periode waarin er grote uitdagingen spelen. Gelukkig zie je dat ook gebeuren, want toen de boeren stonden te protesteren op Groningen Airport Eelde waren we het er snel over eens dat niemand in de buurt van de landingsbaan mocht komen, omdat het vervoer van orgaandonaties daardoor in gevaar zou kunnen komen.’ Het coalitieakkoord dat de naam ‘Iedereen hoort erbij en doet ertoe!’ is geen document waar Thijsen zelf een rol in speelde. Vanuit zijn onafhankelijke rol weet hij wel wat nodig is om de eindstreep in 2026 te halen. ‘Als burgemeester sta je boven de partijen en tussen de mensen. Ik heb het coalitieakkoord gezien en er opmerkingen over gemaakt en daar is in zekere zin ook rekening mee gehouden, maar wat Tynaarlo nu vooral nodig heeft is de menselijke maat. Je moet benaderbaar zijn en blijven. Mensen hebben altijd nog een zekere heimwee naar hun eigen oude gemeente. Je moet ervoor zorgen dat mensen niet vastlopen in bureaucratie. Er moet een luisterend oor zijn voor iedereen in de gemeente. We hebben overigens wel de juiste richting te pakken in Tynaarlo. Het is nooit een rechte lijn naar boven, maar wel een stijgende trend. Als we de komende jaren niet vanuit wetten en regels proberen te denken, maar vooral vanuit de mens, dan is de gemeente Tynaarlo klaar voor de toekomst!’