"Dit is zo verschrikkelijk herkenbaar"
VRIES – Vorige week stond in het teken van Streektaalfestival REUR. In de bibliotheek van Vries werd ‘Taanden van de tied’ gepresenteerd. Een nostalgische avond, wat voor de bezoekers een feest der herkenning was.
De avond met Marga Kool, Jan Veenstra en Geert-Jan Brader trok vorige week woensdag een volle zaal in de bibliotheek. Het evenement werd georganiseerd door REUR, in samenwerking met de bibliotheek, Huus van de Taol en Historische Vereniging Vries. ‘Taanden van de tied’ hield in: een reis door de tijd, terug naar de jaren ’50. De tijd van Mans Tielelier op de radio en muziek van Fats Domino. Jan Veenstra vertelde over zijn vroegere wilde vakaanties naar Kochem. "Op de brommer en in kroeptenties". Of zijn tijd in zijn geboorteplaats Noordscheschut, dat alles had behalve een zwembad en je aangewezen was op het kanaal. Dat zien zwembroek kwiet was in het water, maar zich zo niet wilde laten zien aan ‘geliefde’ Alie Botter. "Nog leiver drei daogen roem boven de naovel in het kanaol". Marga Kool, bekend van RTV Drenthe, noemde in het programma vol herinneringen de ‘akte van nuttige handwerken’. Dat op visite gaan zonder handwerk een schande was. En dat ze zelf heur breiwerk niet zo snel klaor kreeg . Ik met mien groezelige handties en ungelieke marklap met herten die leken op lamas. Maar ook: de heufddoekies die vrouwen over heur krulspelden druigen um bosschuppen te doun. Hetgeen onthaald werd met ‘oh ja’. Ook naar het lange verhaal over Jopie werd ademloos geluisterd. Jopie, als oldste leerling van klas drei,werd boerenknecht en bluide op. Toen hij accordeon leerde speulen werd het neis over dode katten naor de achtergrond verdreven. Mensen schreiden vanwege het gelok van Jopie. Naast luchtige verhalen, poëzie en gedichten was er ook muziek. Maar dan toch weer die smeuïge verhalen van Dreentstaolige schriever Jan Veenstra, die tot zijn vijftiende met va en moe op vakaantie gung om te kamperen bij Onkel Sep in Oostenriek. Dat het avontuur in die tijd was: de maag van streek. "As kiender wurden wei achterin zet, met eerappels, rode bieten, twaalf blikkies smac en pan met gehaktballen tussen ons in. En dat ze met twee gezinnen gingen, met oom als ’topografische onbenul’ achter hun aan. "Het zijn niet alleen de verhalen, maar vooral de woorden die in het Drentse dialect zo verschillend zijn of niet meer worden gebruikt", reageerde Simon Koops enthousiast. Woorden als Moslimmagies, kroeptenties, dommies, kopvodden en drokkerd, van Marga en Jan, die aan hun taaltje te horen niet uit Noord-Drenthe komen. Maar taal is veranderlijk. De folders- flyers is het ingeburgerde woord- van REUR die verspreid waren heeft ook een Drentse benaming gekregen: fladderbladties. Een bezoeker had weinig woorden nodig om de nostalgische avond neer te zetten: "dit is zo verschrikkelijk herkenbaar".