‘Het Veenspook’ moet hoogtepunt worden van eeuwfeest ‘Erica’
YDE-DE PUNT – Toneelvereniging Erica bestaat honderd jaar. Erica is de Latijnse naam voor dopheide, die vroeger in het dorp volop bloeide. Heide is er niet meer. De vereniging bloeit nog steeds.
Het eeuwfeest werd afgelopen weekend uitbundig gevierd. Maar de primeur van het openluchtspel ‘Het Veenspook’ in mei ziet voorzitter Zus (ik heet eigenlijk Grietje, maar niemand gebruikt deze naam) Scheepstra als hoogtepunt. "Het Veenspook werd al eerder (tijdens het 80-jarig jubileum) opgevoerd maar niet als openluchtspel. Ik vind het een van de mooiste stukken. Het verhaal speelt zich af aan de Duitse grens, waar je smokkelroutes had". De namen van de hoofdrolspelers zijn alleen al dolkomisch. De smokkelaar heet Gore Gerrit, Treute Wapseboxe is de eigenaar van herberg ‘De vier winden’ en dan is er nog het onnozel huishoudhulpje Lijsje Lorresnor. Zus speelt zelf het Veenspook. Het toneelstuk is geschreven door Eggegoor, een van de geliefde schrijvers van Erica. Het Openluchtspel krijgt een fraai decor, aan ’t Zandgat. Sfeervolle verlichting, bootjes op het water en Witte Wieven. De uitvoering is op 11 en 12 mei, met uitwijkdata van 17 en 19 mei, in het Hemelvaartweekend. Afgelopen weekend werd stilgestaan bij het 100-jarig bestaan, met een receptie voor genodigden (verenigingen, sponsoren, toneelclubs uit de oude gemeente Vries). "We waren zeer vereerd met de komst van de burgemeester en zijn vrouw", zegt Scheepstra. ’s Avonds was voor oud-leden en hun partners en er werden er twee eenakters opgevoerd en zondag een matinee-voorstelling voor donateurs. Tevens wordt voor de eigen leden een boekje uitgegeven over 100 jaar Erica. In dit door Jan van der Veen en Alie Timmer samengesteld boekwerk staan onder meer oude programma’s, fotomateriaal, enz. De club werd opgericht door Piet Bennink, ‘meester’ Vos en Bate Hazenberg. Een toneelvereniging heette vroeger Rederijkerskamer. In die tijd werd er verschil gemaakt tussen ongehuwden en gehuwden. Ongehuwden betaalden meer entree. Ander opmerkelijk detail is dat de stukken vroeger niet in het dialect werden opgevoerd. Al veranderde dit al snel, getuige een aankondiging in het boekje: ‘kluchtspel in ain bedrief: ‘aanbrand eeten’. En er was een ongeschreven regel dat als ouders meespeelden, dan mochten de kinderen niet meedoen. Café Emmens (nu Van Bentum) was de eerste thuishaven. Later verhuisde het toneelgezelschap naar de Olde Snik, ging weer terug naar de oude plek, nu café Nijdam geheten en sinds dit café niet meer bestaat geldt Dorpshuis Yders Hoes als huidige stamplaats. In vroegere jaren werd de uitvoering ‘opgeluisterd door hoornmuziek’. Er werden vijf stukken gespeeld en een toegift. Vooraf werd het Erica-lied gezongen. "Er was meer variatie. Dat kon ook makkelijk. Vroeger was er ’s winters in de dorpen niks te doen. Voor het overige is er weinig veranderd".
"Toneelspelen doe je niet voor even”. Dat blijkt uit de acteurs die er al jaren bij zijn. Met als uitschieter Jan Pieter Wieland die al 50 jaar toneel speelt. “Zelf ben ik er veertig jaar bij. We hebben momenteel dertien vaste leden (acht vrouwen en vijf mannen). Gelukkig hebben we vier jeugdige leden, zodat de toneelclub behouden kan blijven voor de toekomst. Sabine Venema wordt 19 jaar. Na een jaar proeven aan toneel, wordt het haar eerste optreden. De drie andere jongeren komen van het jeugdtoneel, wat we vroeger hadden. Ik ben nog steeds zenuwachtig voor een optreden. Maar na de eerste zin en als het publiek reageert is het over. Lastig publiek is als ze niet reageren. Dat komt dan niet doordat ze het stuk niet mooi vinden; ze willen aandachtig luisteren. De teksten zijn niet moeilijk te leren. Ik heb wel liever een langere rol. Bij een korte rol moet je steeds invallen. We speelden eerder ook veel elders. In Tamboer in Hoogeveen, voor patiënten van het Martiniziekenhuis, de Drentse Vereniging in Groningen en diverse personeelsverenigingen. Maar dat is niet meer aan de orde. Tegenwoordig werken mannen en vrouwen en is er minder tijd voor". De huidige voorzitter heeft wel de tijd om zich bezig te houden met het jubileumfeest. Over voorzitters gesproken. Andries Steunebrink is heel lang voorzitter geweest. "Hij kwam al op 17-jarige leeftijd bij het toneel en werd al snel voorzitter". Daarna heeft Jan van der Veen heel lang de bekende hamer gehanteerd en nu dus Zus Scheepstra. Andries Steunebrink is erelid en dat geldt ook voor Geesje Koerts en Arie Wekema. "Weet je wat ook heel belangrijk is? De grime. Dat is in vertrouwde handen van Anneke Brouwer en Karla Kregel".
Hoewel het clublied niet meer wordt gespeeld en zijn de teksten gedateerd, maar nog wel relevant. ‘Erica brengt vreugd in leven. En jolijt’.
De kaartverkoop voor het Openluchtspel begint op 5 maart en vindt plaats in Yder’s Hoes. Voor meer informatie: Zus Scheepstra. Tel. 050-4061274 of Alie Timmer: 050-4062706
