Alice Snijder verloor twaalf jaar geleden haar 5-jarige dochtertje Tessa aan kanker
EELDE-PATERSWOLDE – Op maandagavond 5 februari 2007 overleed de 5-jarige Tessa Dian Rutgers uit Eelde aan een Wilmstumor. Een aantal maanden daarvoor was ze schoon verklaard, maar de vreselijke ziekte greep alsnog het leven van een veel te jong meisje. Moeder Alice Snijder (42) draagt Tessa nog elke dag bij haar als een elfje op haar schouder en heeft kracht geput uit haar overleden dochter. ,,Vijftien jaar geleden was ik een heel bleue, onzekere vrouw. In de periode dat mijn dochter ziek was, werd ik sterker. Dankzij Tess ben ik de vrouw geworden die ik nu ben”.
,,Die moeder-dochterband, daar kan zelfs de dood niet tussenkomen”
Tessa Dian Rutgers kwam op 18 april 2001 ter wereld. Ze was een lief, zorgzaam en verstandig meisje, vol vertrouwen, en speelde graag met vriendjes en vriendinnetjes. Ze hield van K3 en Diddl, een stripfiguur in de vorm van een witte springmuis. Roze en paars waren haar lievelingskleuren. In november 2005 werd ze ziek: vermoeidheid, gewichtsverlies en griepverschijnselen. ,,De dokter dacht in eerste instantie aan de ziekte van Pfeiffer. Ik dacht: dat is het niet. In het ziekenhuis wisten ze na vijf minuten wat er aan de hand was met Tessa. De arts daar keek mij aan en hij zei tegen me: het is wat je denkt dat het is. Ik hoor het hem nog zeggen. De grond verdween onder mijn voeten. De wereld was weg. Ik wist precies wat hij bedoelde”, blikt Alice terug. Tessa blijkt een tumor in haar buik te hebben.
Vanaf dat moment wordt er direct ingegrepen en ondergaat Tessa chemotherapie, een aantal operaties en radiotherapie. ,,Ik wilde haar niet verliezen. De slangetjes, de sondevoeding en alle toeters en bellen: ze moest zoveel ondergaan en doorstaan. Ik was indertijd een bleue, onzekere vrouw. Maar de zorgen om mijn dochter maakte de leeuwin in me los. Je probeert alles uit de kast te halen om haar te redden, al sta je toch machteloos aan de kant. Ik heb mij ontelbare keren huilend afgevraagd: waarom niet ik? Het is onmenselijk om je kind zo te zien liggen. Tessa is een deel van mij, mijn eigen vlees en bloed, dan wil je niet dat zij die pijn voelt. In alles wil je een onbezorgd leven voor je kind”. De behandeling slaat aanvankelijk aan en Tessa wordt schoon verklaard.
Maar niet voor lang. In oktober 2006 is de tumor terug in haar longen. Ditmaal in een alles verschroeiende vorm. ,,Mama”, zei ze tegen mij ,,die stomme celletjes zijn weer terug”. Alice geloofde haar dochter meteen, maar kon met veel pijn en moeite terecht in het ziekenhuis. ,,Maak maar een foto om mevrouw gerust te stellen, kreeg ik te horen in het UMCG”. Haar ongerustheid werd bevestigd. ,,Sorry mevrouw, u had gelijk”. Liever had ze geen gelijk gekregen. ,,Op 9 januari 2007 kregen we te horen dat ze niets meer voor haar konden doen”.
Ondertussen is Alice met Tessa en haar jongere dochter Esmee, die op dat moment vier jaar is, verhuisd naar haar huidige woning aan de Schultenweg, waar ze nu nog woont samen met haar jongste dochter, en is ze gescheiden van haar partner. ,,De scheiding had niets te maken met de ziekte van onze dochter. Ja, we gingen er ieder op onze eigen manier mee om en groeiden daardoor misschien juist nog meer uit elkaar. Toch ben ik voor Tessa wel langer getrouwd gebleven met haar vader; een stabiele thuissituatie is zo ontzettend belangrijk voor een ernstig ziek kind! Ons huwelijk had het sowieso niet gered. Aan de ene kant mis je op dat moment een arm om je heen, maar aan de andere kant kon ik wel alles op mijn eigen manier doen en aan mezelf werken. Uiteraard met lieve familie en vrienden om mij heen die het mij ook op mijn manier lieten doen”, verklaart ze.
Ondanks de scheiding proberen ze in die periode met z’n vieren nog wel zoveel mogelijk met elkaar te ondernemen. ,,Zo zijn we nog naar Disneyland geweest in Parijs. Op een gegeven moment kregen Esmee en Tess ruzie. Ik dacht: doe maar, daarvoor heb je zusjes, om je weerbaar te maken voor de toekomst. Ik wilde nog zoveel mogelijk herinneringen maken en elk moment in me opzuigen”.
Op zondagavond 4 februari 2007 slaat het noodlot toe. ,,We waren boven film aan het kijken met z’n drieën, wij had wat patat gehaald, toen het helemaal de verkeerde kant opging met Tessa”. De Huisarts spoedt naar de Schultenweg en heeft het direct in de gaten: dit gaat niet goed. ,,Wacht even, mam, het is nog niet zover, zei ze tegen mij”, alsof ze precies wist wanneer ze zou overlijden. ,,Dat gevoel had ik ook: ik was nog niet klaar om haar los te laten”.
Een dag later op maandagavond 5 februari 2007 laat Tessa na een 15 maanden strijd op 5-jarige leeftijd het leven. ,,Ik had haar in mijn armen en ik zei tegen haar: je hebt straks geen pijn en ellende meer, het is goed. Laat maar los. Ze keek me aan, ze zuchtte een keer en ze was vertrokken”, blikt Alice op de sterfavond terug. ,,Ze was nog zo jong, zo klein, zo kwetsbaar. Het is niet eerlijk als je zoveel pijn ervaart in je jonge leventje, ga dan maar, laat het los. Dan ben je verlost van de pijn en de ellende. Zij heeft nu rust gevonden en ik voel de pijn. Maar dat is goed, ik draag het met liefde. Het klinkt misschien gek: de geboorte van mijn kinderen was fantastisch, maar het overlijden van Tess ook: het gevoel dat je zoveel van je kind houdt, meer dan van jezelf, dat je haar die rust gunt”.
Alice verwachtte dat ze na de dood van haar dochter gek zou worden, maar dat gebeurde niet. ,,De liefde voor mijn kinderen was sterker. Onbewust gaf ik aan: ik ben wel benaderbaar. Praat er maar over met me. Dat zagen andere ouders ook. De dag na haar overlijden ben ik om 9:00 uur ’s ochtends naar haar school gegaan, alwaar de school de klok liet luiden ter ere van Tessa en iedereen zich op het schoolplein verzamelde. Ik wilde dat moment beleven met haar klas en haar school. Na twaalf jaar vind ik het nog steeds heerlijk als haar naam genoemd wordt. Ik ben blij dat mensen nog aan haar denken. Esmee komt elke dag met nieuwe belevenissen en verhalen thuis, maar van Tessa komen geen nieuwe verhalen meer. Toch blijft het fijn om die oude verhalen te vertellen”.
,,Ik heb zoveel van haar geleerd. Ze heeft ons ontzettend veel gegeven, ook na haar overlijden. Ze hoort gewoon bij ons. Wij zijn sterker dan we denken. Dat is echt een les die ik van mijn dochter heb geleerd. We vertrouwen als mensen te weinig op ons gevoel en instinct. Onder alle ellende bleef ze vrolijk, sterk en werd ze opeens wijzer, te wijs voor haar leeftijd. Toen ze eens ziek in de woonkamer lag en andere kinderen buiten op het veldje aan het spelen waren, sloot ik de gordijnen. Tess zei tegen me: laat de gordijnen maar open, ik wil de kinderen graag zien spelen”. In die slopende periode is Alice altijd eerlijk naar Tessa toe. ,,Ze vroeg eens: mam, wat gebeurt er als ik geen Chemo-Kasper (een boekje over een pop Kasper waarin op een kinderlijke manier duidelijk wordt gemaakt wat kanker is, red) krijg? Dan ga je dood, antwoordde ik. Ik vind het belangrijk om eerlijk te zijn, hoe moeilijk ook. Kinderen voelen direct aan wanneer je niet eerlijk bent”.
De lijdensweg en uiteindelijke dood van Tessa transformeren Alice en hebben haar uiteindelijk sterker gemaakt. ,,Ik was vroeger een simpele ziel. Toen ze ziek werd veranderde ik in een leeuwin. Ik wilde de dingen begrijpen, ik was verantwoordelijk en ik moest ervoor zorgen dat ik gezond en sterk in het leven ging staan. Het pijnpunt is: ik heb Tessa niet kunnen redden. Ik weet dat ik alles wat binnen mijn macht lag gedaan heb, maar gevoel en ratio, dat is niet hetzelfde. Als ouder blijf ik altijd met een gevoel zitten van: had ik niet…”
Het leven van Alice belandt in een stroomversnelling wanneer ze besluit iets met haar ervaringen te gaan doen. ,,Ik wilde mijn steentje bijdragen aan het Beatrix Kinderziekenhuis, waar Tessa behandeld werd en KiKa (Kinderen Kankervrij). Samen met een enthousiaste groep ben toen stichting Project Elf gestart. Ik wilde iets doen, niet alleen voor Tessa en mij, maar ook voor andere kinderen. Dit initiatief groeide uit tot een landelijk project waarbij ik op een gegeven moment op gala’s en andere grote gelegenheden als spreker optrad. Dat ging heel onbewust en ik deed dat allemaal voor de kinderen en hun ouders. Deze vernietigende kinderziekte moest de wereld uit. Uiteindelijk hebben we destijds meer dan twee ton opgehaald voor KiKa en het Beatrix Kinderziekenhuis”.
Daarna volgde Alice de opleiding coaching wat er uiteindelijk tot heeft geleid dat ze met een klein beetje aanmoediging zelfstandig funerair spreekster werd. ,,In dat beroep kan ik mijn ervaring gebruiken en meedenken want het is zo belangrijk om afscheid te nemen op een manier die bij de familie en de overledene past. Om hun mond te mogen zijn tijdens de uitvaartceremonie, dat vind ik iets zo iets bijzonders. Als Tessa er niet was geweest, dan had ik dit misschien nooit kunnen doen. Goed afscheid nemen is zoveel meer dan een levensverhaal vertellen. Met een bescheiden houding probeer ik anderen te helpen. Daar put ik kracht uit. De liefde voor een ander kan je zoveel geven”.
De dood van Tessa verwerken, kan in haar ogen niet. ,,Ik was heel verdrietig. Het waren verschrikkelijke jaren. Maar ik wil dat ze iedere dag een onderdeel van mijn leven is. Ik draag haar nog met heel veel liefde, en een beetje pijn, met me mee. Ik wil haar dood niet verwerken, ik wil dat dit gevoel er is. Ik hou van haar, nog even veel als toen ze er nog was. Het is zo zonde als mensen alles willen bepalen en onder controle willen hebben”. Nu Esmee 16 jaar is hebben moeder en dochter regelmatig mooie gesprekken over Tessa. ,Esmee vraagt veel naar haar: hoe ging dit? Hoe ging dat? Ze was drie toen Tessa overleed. We hebben nu gesprekken op niveau”.
Op Tessa’s geboorte- en sterfdag komt de familie bijeen in het huis van Alice aan de Schultenweg in Eelde. ,,We eten dan samen spaghetti, dat was Tess’ lievelingseten. Van onze toenmalige huisarts, dokter Swart, die inmiddels met pensioen is, ontvangen we elk jaar op 5 februari nog een kaartje met een elfje. Zo bijzonder. Ze wordt niet vergeten, dat is fijn”. Het graf op de Duinen, versierd met elfen, een paarse omheining en een gedenksteen met een tekst in Tessa’s handschrift erin gegraveerd, bezoeken ze niet vaak. ,,Ik vind het belangrijk dat het graf netjes is. Natuurlijk is dat graf mij dierbaar, maar ik vind haar daar niet. Daar is haar lichaam, maar Tess is waar ik ben: een elfje op mijn schouder. Die moeder-dochter band, daar kan zelfs de dood niet tussenkomen”.
