Zorgfraudeur betrokken als begeleider bij Zorglandgoed Donderen
DONDEREN – Hoewel de inwoners van Donderen de laatste maanden weinig overlast ervaren, begint de storm binnen Zorglandgoed Donderen steeds groter te worden. Eerder werd al bekend dat de cliënten veelal uit Enschede komen. Een niet toevallig gekozen omgeving, blijkt nu.
Dat Zorglandgoed Donderen geen grip op de situatie kan krijgen is duidelijk. Volgens het Dagblad van het Noorden sluit personeel zich uit angst op in de kast en door gebrek aan personeel heeft een wijkagent er de nacht doorgebracht. Nog schrijnender is het geval van een cliënt die onderkoelt gevonden werd op straat. Bij terugkomst in de instelling bleek het personeel de cliënt niet eens gemist te hebben. Daarnaast blijkt dagbesteding niet te bestaan en vervelen de cliënten zich stierlijk. Vanuit het centrum voor transculturele psychiatrie Veldzicht uit Balkbrug zijn twee mannen geplaatst met een psychiatrische achtergrond die de Nederlandse en Engelse taal niet beheersen. Geen goede omgeving waar kwalitatieve zorg geboden kan worden, terwijl de cliënten deze zorg juist hard nodig hebben. De inspectie doet inmiddels onderzoek.
Nu blijkt ook nog eens dat de zaak gedraaid wordt door een echtpaar uit Enschede. Vooral de man, Jozef Cohen, heeft een verleden die op zijn minst fraai is te noemen. Uit stukken van Dagblad Tubantia en De Stentor blijkt dat Cohen in de jaren negentig begon te werken als verpleegkundige op een zorglocatie in Enschede. Daar overtuigt hij zijn collega’s om mee te doen aan een beleggingskans die zijn oom biedt. Vele collega’s investeren, waaronder artsen en verpleegkundigen. De ingelegde bedragen variëren van enkele tienduizenden euro’s tot ruim een ton. Ze zouden de inleg dubbel en dwars terugkrijgen. De woekerwinsten kwamen nooit en zijn collega’s blijken slachtoffer van een piramidespel. In 2005 wordt zijn contract door de kantonrechter ontbonden. In 2009 wordt hij veroordeeld tot 40 uur taakstraf voor zijn rol in de oplichtingszaak. Zijn oom moet een jaar de cel in. Het geld zagen de collega’s nooit terug en sommigen van hen belanden in de schuldsanering. In hetzelfde jaar richt hij een onderneming op gespecialiseerd in de verkoop van vuurwerk. Royal Fireworks zorgt onder andere voor de bevoorrading van vuurwerk in diverse winkels. In 2012 koopt een undercoveragent 900 kilo aan illegaal vuurwerk van twee mannen uit Drenthe en Groningen. De vrachtwagen die de politie volgt wordt bij de grens aangehouden. De vrachtwagen bevat 8.000 kilo illegaal vuurwerk voorzien van stickers van het bedrijf Royal Fireworks. Cohen ontkent alle betrokkenheid, maar krijgt een geldboete van 10.000 euro en drie maanden cel. Zijn onderneming gaat in 2015 failliet.
Steekpartij, prostitutie en fraude
In 2019 richt hij de onderneming Zorg en Research op, ook bekend onder de naam Zorg en Onderzoek. In 2014 wordt de naam al vastgelegd bij de Kamer van Koophandel. Het lukt hem om als zorgpartner gecontracteerd te worden door het ministerie van Justitie en Veiligheid. Hij komt moeiteloos door de BIG-registratie, aangezien een VOG niet opnieuw ingediend hoeft te worden en hij als zorgverlener deze al vóór zijn strafzaak had ingediend. In 2020 draagt Zorg en Research al de verantwoordelijkheid voor 45 ex-gedetineerden. Dat aantal loopt de jaren daarna verder op. Ze worden ondergebracht in ongeveer twintig panden rondom Enschede en de samenstelling varieert van twee tot zeven per woning. Al snel blijkt de onderneming allerminst goede zorg te kunnen bieden en doen verschillende ex-cliënten en ex-werknemers een boekje open. Zo worden steekpartijen, vechtpartijen, overmatig drugs- gebruik en handel gemeld. Er wordt in de panden van Cohen en zijn vrouw drugs ‘gekookt’ en kamers voor een uurtje ‘verhuurd’ voor prostitutie. De cliënten worden uitgebuit en op boodschappen wordt bezuinigd. Uit verveling en door gebrek aan dagbesteding beginnen cliënten spullen te verhandelen. Om meerdere redenen besluit het ministerie van Veiligheid en Justitie in 2021 het contract niet te verlengen. Dan blijkt ook dat hij de celstraf voor illegaal vuurwerkbezit had verzwegen. De gedeclareerde zorg van 1,7 miljoen wordt door Justitie teruggeëist. In 2020 had de gemeente Enschede al de banden met Cohen verbroken. Ook bleek de zorgondernemer eerder al bij een zorgbedrijf in Twente voor zes ton te hebben gefraudeerd. 90 procent van de zorg werd daardoor niet-gekwalificeerd personeel geleverd.
Op 23 september 2021 blijkt Jozef Cohen als commissaris ingeschreven te staan bij Zorg van Toen. Uittreden doet hij een half jaar voordat Zorglandgoed Donderen wordt gevuld met ex-verslaafden. Toch is hij betrokken in Donderen en is hij samen met zijn vrouw gezien op het terrein. Ook wordt door hem de telefoon opgenomen. Dat de groep die geplaatst werd vorig jaar uit Enschede afkomstig was, is nu meer dan logisch. Burgemeester Marcel Thijssen, wethouder Hans Kuipers en gemeenteraadslid van Leefbaar Tynaarlo Marcel Elzerman van de gemeente Tynaarlo maken zich grote zorgen. Elzerman: ‘Toentertijd is een contract met veel druk afgegeven. Stopzetten kan niet zomaar, want eerst zal er een hersteltraject geboden worden. De cliënten die geplaatst worden, gecombineerd met ondermaatse specialistische zorg en geen dagbesteding, veroorzaken bijna vanzelfsprekend overlast. Ze lijken zich totaal niet bewust te zijn van de impact voor het dorp en de omgeving. Deze cliënten hebben echt zorg nodig en door dat niet te kunnen bieden, in combinatie met onervaren personeel, zorgt voor een situatie die op springen staat. De gemeente kan niks doen, omdat het contract ligt bij het zorgkantoor. Het systeem deugt niet. En ook zeker niet de handelswijze van Zorg van Toen. Waarom deze man?’ Wethouder Kuipers hekelt de situatie. ‘Het is frustrerend dat we veel geruchten binnenkrijgen waar we moeilijk een vinger achter kunnen krijgen. Het baart mij zorgen dat niet duidelijk is of de cliënten daar de zorg krijgen die ze verdienen. Onlangs is uit een gesprek met Dorpsbelangen gebleken dat zij minder overlast ervaren. Of dat door inzet van de gemeente is of door een andere aanpak van Zorg van Toen, is niet duidelijk. Het krijgt een steeds slechtere naam en dit mag niet ten koste gaan van het draagvlak van de inwoners.’ De Inspectie gezondheidszorg doet op dit moment onderzoek bij de zorginstelling. Eind februari is een bezoek gebracht aan Zorglandgoed Donderen en het verslag wordt na inzage openbaar gemaakt. Zij hebben op dat moment geen situatie aangetroffen die direct ingrijpen noodzakelijk maakt. Zorg van Toen heeft niet gereageerd op vragen die per mail zijn gesteld.
