,,Ik houd van vervorming en surrealisme”
Kleintje Cultuur, Kunstenares Mirjam Kerstholt uit Zuidlaarderveen
ZUIDLAARDERVEEN – Op zoek naar het witste materiaal. Die zoektocht leidde Mirjam Kerstholt (47) uit Zuidlaarderveen naar het verre China. In Jingdezhen om precies te zijn, de stad van het Chinees porselein: het witste materiaal ter wereld. Sinds 2013 is ze er al vier keer geweest om te werken aan haar beelden, sieraden en installaties. ,,Ik zocht net zolang naar het witste materiaal, totdat ik niet verder kon”, vertelt Kerstholt, die naast haar kunstenaarschap het etalagebureau Mirakel runt met haar man.
Een fase was het, haar zoektocht naar het ultieme wit. Het bracht haar zover als China, maar in eerste instantie had ze niet gedacht dat ze het land daadwerkelijk zou gaan bezoeken. Het gezinsleven, het runnen van het eigen familiebedrijf Mirakel, alle werkzaamheden weerhielden haar er aanvankelijk van om in het vliegtuig te stappen. ,,Totdat ik de knoop doorhakte. In 2013 heb ik mijn koffers gepakt en heb ik zeven weken lang in Jingdezhen gebivakkeerd om te werken. Sindsdien ben ik verslingerd aan China”.
Vier keer is ze er nu in totaal geweest. ,,Ik heb daar een heel vrij gevoel. Ik spreek en versta geen Chinees en hierdoor is de communicatie lastig. In Jingdezhen heb ik geen andere dingen aan mijn hoofd, behalve de kunst. De hele stad is gevuld met keramiek. Je ziet er mensen van a naar b sjouwen met een kar die helemaal gevuld is met beelden”. Iedere keer huurt ze een andere studio in Jingdezhen. ,,Alle keren werkte ik in een heel sobere omgeving, maar één keer was echt verschrikkelijk. De ratten liepen over de vloer. Een dergelijke werkomgeving werkt het beste voor inspiratie. Ik laat alle indrukken binnen komen en begin met schetsen. Zo start ik elk proces en ik voel vanzelf wanneer het tijd is om te stoppen en mijn werk klaar is”.
Uit die vruchtbare periode komt onder meer het werk ‘Little Man’ voort: een zittend persoon van porselein. Nader bekeken blijkt er lichamelijk weinig te kloppen: een bolle buik, lange benen, spitsige en grote oren en een mondkapje - heel gebruikelijk in China in verband met de slechte milieuomstandigheden - voor de mond gespannen. ,,Het is een misvormd beeld. Ik houd van vervorming en surrealisme. Het mondkapje heeft een dubbelzinnige betekenis: enerzijds is het mondkapje een kledingstuk in China, anderzijds is het ook een verwijzing naar de dictatuur: de mond snoeren, het niet vrijuit kunnen spreken”. Kerstholt houdt van gekke objecten: ,,Alsof je door een microscoop kijkt, dat soort vormen zoek ik, als dat van een microlandschap”.
Het werken met porselein eist uiterste voorzichtigheid. ,,Chinees porselein is heel belangrijk voor mij. Met name bij grote objecten moet het kloppen, anders stort de boel in. Het is belangrijk dat je de ribben goed opbouwt, die dienen als verbindingspunten en steunen van binnenuit het hele lijf”, legt Kerstholt uit. ,,Porselein kan een fragielere uitstraling geven. Als je heel dun werkt, kan je het verwerken tot lichtobjecten”.
Er gaat een heel proces vooraf aan de voltooiing. ,,Kijk, dit porseleinen beeld is uit mijn serie ‘Trash’. Die serie, bestaande uit drie bijna identieke porseleinen beelden, heb ik volledig in China gerealiseerd. Eerst ben ik gaan boetseren met zwart recycleklei. Daarna heb ik de homp klei in 33 delen gesneden om drukmallen te creëren. Ik heb zoveel mallen nodig, omdat het een ingewikkeld beeld is met veel verschillende vormpjes. Vervolgens heb ik ‘middle white porselein’ (minder wit dan Chinees porselein) in de mallen gedrukt. Toen heb ik het beeld in elkaar gezet door aan de binnenkant heel zorgvuldig ribben aan te brengen. Aan het einde breng ik de verschillen aan, glazuur en spuit ik het werk, werk ik het bij en laat ik het drogen. Daarna gaat het in de keramiekoven op 1260 graden Celsius. Dan verglaast het en krimpt het beeld met 20%. Als het beeld is afgekoeld, dan heb ik nog de mogelijkheid om te kleuren met Chinese opglazuur”.
,,Gemiddeld ben ik zes weken bezig voor drie beelden. Het is snoeihard werken: van ’s ochtends héél vroeg tot soms wel diep in de nacht”. Zo’n porseleinen beeld blijkt nog best zwaar. ,,Al het werk laat ik verschepen vanuit China in een kist van maar liefst 480 kilogram”. Behalve kunst van porselein, maakt Kerstholt prachtige sieraden, schalen, gedenkobjecten, verlichting en gebruiksgoed, ruimtelijke beelden en installaties, individueel of in samenwerking met andere kunstenaars. Elke donderdagavond is haar atelierwinkel aan de Dorpsstraat 103 in Zuidlaarderveen geopend van 19.00 tot 21.00 uur voor publiek. Kijk voor meer informatie op www.mirjamkerstholt.nl.
